KOŚCIÓŁ ZBORÓW CHRYSTUSOWYCH

- STAN OBECNY

[Artykuł ukazał się w Słowie i Życiu nr 7-9/1996]

Rok 1996 jest dla naszej społeczności kościelnej szczególny. 75 lat temu w niewielkiej białostockiej wiosce odbyło się pierwsze nabożeństwo społeczności, która z czasem przyjęła nazwę Kościół Chrystusowy. Na łamach ubiegłorocznych numerów naszego czasopisma wspominaliśmy, jak doszło do zapoczątkowania tego ruchu misyjnego w Anglii, Ameryce, a także jak ten typ pobożności został przeniesiony na nasze, polskie, tereny. Trudno sobie wyobrazić jakąkolwiek społeczność bez historii. Posiadanie historii, jej znajomość są potrzebne. Nie może jednak ona stać się centrum zainteresowania. Nie zapominając o przeszłości, o historii, należy realnie ocenić teraźniejszość oraz z odwagą i ufnością patrzeć w przyszłość. Przyjrzyjmy się zatem teraźniejszości.

Gdy sytuacja polityczna w naszym kraju umożliwiła usamodzielnienie się konfesji wyznaniowych, działających od 1953 r. pod wspólną nazwą Zjednoczony Kościół Ewangeliczny (ZKE), stanęliśmy przed pewnym problemem. Nie byliśmy entuzjastami usamodzielniania się, ale też nie podejmowaliśmy działań przeciwstawiających się temu trendowi. Przyjęliśmy tę sprawę jako kolejne wyzwanie czasu (jak niegdyś nasi ojcowie utworzenie ZKE). Podejmując ten krok byliśmy świadomi wielu trudności. Trzydziestoczteroletnie funkcjonowanie w ZKE wprowadziło wiele zmian nie tylko organizacyjnych, ale też miało wpływ na zmiany charakteru pobożności. Trudno czasem było jednoznacznie określić, z jakiej społeczności wywodził się konkretny zbór. Część uprzednio naszych zborów zdecydowała się pozostać w innych Kościołach. Po reorganizacji ZKE nasza społeczność kościelna liczyła 20 zborów oraz kilkanaście stacji misyjnych. Były one różnej wielkości i prężności. Trzy wiejskie zbory były tak małe, że nawet próba zasilenia ich nie przyniosła pożądanych efektów. Przyczyna ich zaniku tkwiła przede wszystkim w migracji ludności wiejskiej do miast. Ostatecznie zostały one przekształcone w stacje misyjne. Jednocześnie trzy dotychczasowe stacje misyjne stały się samodzielnymi zborami. Powstał też jeden nowy zbór. Dziś nasza społeczność kościelna liczy 21 zborów. Liczbę osób będących pod duchową opieką naszych zborów szacujemy na ok. 4,5 tys.

Pod nazwą Kościół Zborów Chrystusowych zostaliśmy oficjalnie zarejestrowani 1 lutego 1988 (tego samego dnia decyzja ówczesnego Urzędu do Spraw Wyznań zatwierdziła rozwiązanie Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego). W rejestrze Kościołów i innych związków wyznaniowych, prowadzonym przez Departament Wyznań w Urzędzie Rady Ministrów, figurujemy w dziale A pod pozycją 24. Czynimy starania o ustawowe uregulowanie naszego statusu prawnego. Powołana już została komisja mieszana w celu przygotowania rządowego projektu ustawy o stosunku Państwa do Kościoła Zborów Chrystusowych w RP, a pierwsze jej posiedzenie odbyło się 9 września 1996 r.

Podstawową jednostką organizacyjno-prawną Kościoła jest zbór (odpowiednik powszechnie znanego określenia parafia). Zbór to lokalna wspólnota wierzących na tyle prężna, że może samodzielnie funkcjonować zarówno w sensie administracyjnym, jak i duchowym. Zasadą naszej społeczności kościelnej jest autonomia zborów, rozumiana jako niezależne funkcjonowanie (w ramach obowiązującego prawa) bez potrzeby pomocy czy też ingerencji z „centrali”. Zbory posiadają osobowość prawną i samodzielnie dysponują swym majątkiem. Oczywiście, tworząc Kościół jako federację zborów, nie zapominamy, że są pewne wspólne dobra, wspólne przedsięwzięcia, wspólna tradycja i to wszystko nas łączy. Stąd też wywodzi się nasza nazwa: Kościół Zborów Chrystusowych.

Najwyższą władzą zboru jest Zebranie Wiernych. Organem wykonawczym Zebrania Wiernych jest wybierana przez nie Rada Starszych. Rada Starszych czuwa nad właściwym funkcjonowaniem Zboru, realizując postanowienia Zebrania Wiernych, a też podejmuje bieżące decyzje w sprawach zboru i reprezentuje zbór na zewnątrz. Nad właściwym rozwojem duchowym zboru czuwa - wybierany przez Zebranie Wiernych - Pastor Zboru. W miarę potrzeb i możliwości zbory mogą powoływać pastorów pomocniczych.

Płaszczyzną współpracy międzyzborowej jest Kolegium Pastorów. Stanowią je ordynowani duchowni Kościoła, tj. pastorzy i prezbiterzy, niezależnie od pełnionych przez nie funkcji. Kolegium jest gronem „starszych” w sensie biblijnym, mającym moralne prawo wypowiadania się we wszystkich, ważnych dla Kościoła, sprawach. Na forum Kolegium Pastorów wypracowuje się wspólne dla całego Kościoła stanowisko w kwestiach doktryn biblijnych, ustroju Kościoła, jego rozwoju i innych, istotnych dla Kościoła kwestiach. Do kompetencji Kolegium Pastorów należy koordynacja działalności Kościoła, inicjowanie działań, zmierzających do rozwoju i współpracy zborów, decyzje dotyczące ordynacji, powoływanie agend ogólnokościelnych i inne. Formą pracy Kolegium Pastorów są sesje plenarne i powoływane na nich komisje problemowe.

Najwyższym organem Kościoła jest jego Synod, zwoływany co cztery lata. W skład Synodu wchodzą przede wszystkim delegaci poszczególnych zborów. Do kompetencji Synodu należy podejmowanie najistotniejszych dla Kościoła decyzji, w tym uchwalanie i zmiana statutu oraz wybór Naczelnego Prezbitera Kościoła i członków Sekretariatu Kościoła. W okresie międzysynodalnym  większość uprawnień Synodu może być przekazana Kolegium Pastorów.

Sekretariat Kościoła, reprezentujący Kościół jako całość, wykonuje funkcje służebne względem zborów, agend czy innych jednostek organizacyjnych Kościoła. W rozumieniu przepisów prawa powszechnego Sekretariat Kościoła jest władzą naczelną Kościoła, strzeże jego powagi, praw i interesów. Sekretariat zarządza, kieruje i administruje bieżącymi sprawami Kościoła, zgodnie z wytycznymi Synodu i Kolegium Pastorów. Nie posiada praw decyzyjnych. Zbory nie są w jakikolwiek sposób podporządkowane Sekretariatowi Kościoła. Pracami Sekretariatu kieruje Naczelny Prezbiter, który w rozumieniu przepisów ogólnopaństwowych jest zwierzchnikiem Kościoła. Aktualny skład Sekretariatu Kościoła jest następujący: Henryk Sacewicz - Naczelny Prezbiter, Paweł Wróbel - Skarbnik, Bronisław Hury - Sekretarz.

W celu realizacji określonych zadań Kościoła, jak np. działalność misyjna, wydawnicza, kształcenie, katecheza, opieka nad osobami starszymi Kolegium Pastorów powołuje agendy ogólnokościelne. Agendy ogónokościelne, tak jak zbory, mają osobowość prawną. Działalnością agendy kieruje Dyrektor Agendy i Rada Agendy. Aktualnie w Kościele funkcjonuje pięć agend ogólnokościelnych: Chrześcijański Instytut Biblijny w Warszawie, Dom Spokojnej Starości „Betania” w Ostródzie, Ośrodek Katechetyczno-Misyjny w Ostródzie oraz Agenda Katechetyczna „Świat Dziecka” i Misja Wschód - obydwie z siedzibą w Warszawie.

Chrześcijański Instytut Biblijny koncentruje się na szeroko rozumianym nauczaniu, szkoleniu duchowych przywódców dla zborów. Prowadzi korespondencyjne i dyplomowe studia biblijne, działalność wydawniczą, organizuje konferencje i kursy. Dyrektorem Instytutu jest Michał Weremiejewicz.

Dom Spokojnej Starości „Betania”, istniejący od roku 1958, otacza opieką osoby starsze, samotne. Jest w nim miejsce dla 16 pensjonariuszy. Dyrektorem Domu jest Paweł Wróbel.

Ośrodek Katechetyczno-Misyjny organizuje letnie obozy dla dzieci i młodzieży, a ostatnio odbywają się tam również ogólnopolskie konferencje Kościoła. Istniejący od 25 lat Ośrodek jest wciąż rozbudowywany i przystosowywany do całorocznego wykorzystywania. Jest w stanie przyjąć około 150 osób jednocześnie. Dyrektorem  Ośrodka jest Kazimierz Barczuk.

Agenda Katechetyczna „Świat Dziecka”, której dyrektorem jest Alicja Lewczuk, prowadzi szkolenia nauczycieli szkół niedzielnych, opracowuje programy i materiały do nauczania dzieci, organizuje wakacyjne kluby biblijne - półkolonie dla dzieci.

Misja Wschód ma za zadanie inicjowanie, wspieranie i współpracę w głoszeniu Ewangelii poza wschodnią granicą Polski. Misja powstała w tym roku z inicjatywy Sławomira Rynkowskiego - obecnie dyrektora tej agendy.

Kościół wydaje czasopismo „Słowo i Życie” w nakładzie 1 000 egz.

W doktrynie swojej Kościół Zborów Chrystusowych kieruje się wyłącznie Pismem Świętym. Wierzymy, że Pismo Święte, składające się z 66 ksiąg kanonicznych (39 Starego Testamentu i 27 Nowego) jest zakończonym i wystarczającym do poznania prawdy objawieniem Bożym. Jest to natchniony przez Ducha Świętego jedyny autorytet w sprawach wiary i życia, godny pełnego zaufania we wszystkim, o czym się wypowiada. Staramy się realizować Campbellowskie założenie: „Gdzie Biblia mówi - my mówimy; gdzie Biblia milczy - my milczymy”. Zasady wiary były wydrukowane w „Słowie i Życiu” nr 1-3/95.

Wierzymy w Boga - Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Jezus Chrystus jest jedynym pośrednikiem między Bogiem a człowiekiem. Wierzymy, że jako odwieczny Syn Boży, został poczęty z Ducha Świętego, by narodzić się jako człowiek z Marii Dziewicy. Wierzymy w Jego śmierć Chrystusa na krzyżu za grzech świata i w Jego zmartwychwstanie w ciele, w Jego wniebowstąpienie i w Jego oczekiwane powtórne przyjście na ziemię w mocy i chwale. Wierzymy w powszechne zmartwychwstanie oraz życie wieczne, jako dar łaski w Jezusie Chrystusie, i wieczne potępienie, jako wyraz Bożej sprawiedliwości.

Podkreślamy osobistą relację człowieka z Bogiem. Każdy człowiek musi sam zdecydować, czy wierzy w Jedynego Boga - Stworzyciela nieba i ziemi, w Jego Syna Jezusa Chrystusa, który przyszedł na ziemię, by ponieść karę za grzech każdego człowieka - umrzeć na Krzyżu Golgoty, dając w ten sposób człowiekowi szansę pojednania się z Bogiem. Potwierdzeniem tej świadomej wiary jest chrzest, dokonywany przez zanurzenie w wodzie (zwykle w zborowych baptysteriach, ale także w rzece, morzu, jeziorze). Kościół udziela chrztu tym, którzy uwierzyli, a więc osobom w wieku świadomym. Uważamy, że nie ma biblijnych podstaw dla chrztu niemowląt. Wobec niemowląt praktykujemy modlitwę o błogosławieństwo - rodzice przynoszą je do zboru, by modlić się wraz z całym zborem o błogosławieństwo dla nich i mądrość dla rodziców w ich wychowywaniu i przyprowadzeniu do osobistego poznania Boga.

Praktykujemy Wieczerzę Pańską pod dwiema postaciami: chleba i wina na pamiątkę męczeńskiej śmierci Jezusa Chrystusa, poniesionej za nas i dla nas. Kościół odrzuca teorię transsubstancjacji. Obecność Chrystusa w Wieczerzy jest rzeczywista, ale duchowa, nie materialna. Zwykle Wieczerza Pańska odbywa się w każdą niedzielę.

Nabożeństwa nasze mają charakter uroczystego świętowania ku czci Boga. Składają się na nie: czytanie Słowa Bożego i nauczanie (kazanie), muzyka i śpiew, modlitwy, Wieczerza Pańska, świadectwa, składanie ofiar pieniężnych. Nabożeństwa niedzielne to główna forma zgromadzeń. Ponadto mamy nauczanie dzieci, studium biblijne, spotkania modlitewne, grupy domowe, spotkania młodzieży, sióstr, braci, młodych małżeństw itp.

Wyznajemy swe grzechy bezpośrednio Bogu, gdyż tylko Bóg może je odpuszczać, co nie wyklucza rozmów duszpasterskich oraz wyznawania przewinień wobec siebie i odpuszczania wzajemnego.

Kościół głosi, iż tylko Bóg jest godzien boskiej czci i uwielbienia i tylko do Niego mogą być zanoszone modlitwy w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Darząc Marię - Matkę Pana Jezusa - najwyższym szacunkiem jako błogosławioną między niewiastami, wzór posłuszeństwa Bogu Ojcu i Jezusowi Chrystusowi, uważamy jednak, iż jest Ona tylko człowiekiem, a oddawanie Jej czci boskiej jest bałwochwalstwem, podobnie jak kult świętych. Tylko jeden jest bowiem pośrednik między Bogiem a człowiekiem - Jezus Chrystus (I Tym. 2,5).

Jak wszystkie wolne Kościoły uznajemy powszechne kapłaństwo. Każdy wierzący - jak mówi Pismo Święte - jest cząstką świętego kapłaństwa. Każdy wierzący ma obowiązek studiować Pismo Święte, poznawać pod kierownictwem Ducha Świętego prawdę o Bogu, człowieku, grzechu, usprawiedliwieniu, mówić innym o Jezusie Chrystusie.

Kościół nie popiera ordynacji kobiet, uważając, że zgodnie z nauką Biblii kobieta i mężczyzna są równi przed Bogiem, ale przywództwo zarówno w Kościele, jak i w rodzinie zostało powierzone przez Boga mężczyźnie.

Przywiązujemy szczególną wagę do rodziny i małżeństwa, propagując umacnianie więzi pomiędzy małżonkami, a też pomiędzy rodzicami i dziećmi. Rodzina powinna odzwierciedlać pełną miłości relację pomiędzy Jezusem a Kościołem. Dzieci winny być posłuszne rodzicom, a rodzice wykazywać wobec nich odpowiedzialną miłość. Seks - jako Boży dar dla człowieka - może mieć miejsce tylko w małżeństwie, zawieranym przed Bogiem między mężczyzną i kobietą, dopóki śmierć ich nie rozłączy. Kościół potępia seks przedmałżeński i pozamałżeński oraz wszelkie zboczenia, gdyż Biblia nazywa to grzechem. Nie akceptujemy rozwodów. Potępiamy aborcję, jako metodę regulacji urodzeń, a opowiadając się za świadomym rodzicielstwem nie zabraniamy stosowania środków antykoncepcyjnych (za wyjątkiem wczesnoporonnych).

Kościół oczekuje, że codzienne życie jego członków będzie odzwierciedlać wyznawane wartości i zasady moralne. Potępiając ewidentny grzech, okazujemy miłość grzesznikom. Osoby żyjące niemoralnie, odrzucające napomnienia i trwające w grzechu, są wyłączane ze społeczności kościelnej.

Nadrzędnym zadaniem Kościoła jako całości i każdego wierzącego jest zwiastowanie Ewangelii - Dobrej Nowiny o wyzwoleniu z grzechu w Jezusie Chrystusie - wszystkim ludziom i czynienie ich uczniami, „ludźmi Chrystusa” - takie jest właściwe znaczenie pojęcia „chrześcijanin”. Chrześcijanin ma naśladować swego Mistrza - Jezusa Chrystusa. Przede wszystkim kochać Boga z całego serca swego, całej duszy i całej myśli swojej oraz kochać bliźniego swego jak siebie samego. Będąc wierni Bogu, chcemy być przyjaźni ludziom - kochać ich i akceptować, ale też mówić prawdę w miłości, wskazywać na to, co jest dla nich dobre i najlepsze. Tolerancja - tak, ale nie za cenę sprzeniewierzania się Bożym przykazaniom. Naśladując Boga, chcemy kochać grzeszników, nienawidząc grzechu i zachęcając do wyzwolenia spod jego panowania poprzez łaskę w Jezusie Chrystusie. Zawdzięczając tak wiele Chrystusowi, uważamy za swój przywilej i obowiązek dzielić się z innymi tym, co On dla nas uczynił.

Nie uważamy się za chrześcijan lepszych od innych. Chętnie współpracujemy z innymi Kościołami ewangelicznymi, uczestniczymy w różnorodnych akcjach międzykościelnych i inicjujemy wiele z nich.

 Codzienne naśladowanie Jezusa Chrystusa to znacznie więcej niż porządne życie, tradycyjna przynależność do Kościoła czy przeświadczenie o wyjątkowości swojego wyznania. Chrześcijaństwo jest dla nas nie tyle religią, co sposobem życia - trudnym, ale jedynie słusznym. W oparciu o naukę Biblii, poddając się prowadzeniu Ducha Świętego, chcemy budować swą wiarę, aby przejawiała się ona i w naszych nabożeństwach, i w codziennym życiu.

HENRYK SACEWICZ i NINA HURY
     Artykuł ukazał się w Słowie i Życiu nr 7-9/1996, jako uzupełnienie rysu historycznego KZCh